مسیریاب‌های ایرانی ازجمله بلد برای مسیریابی به یکی از مشهورترین سرویس‌های نقشه دنیا به‌نام OpenStreetMap یا به‌اختصار OSM وابسته هستند. این پروژه‌ی جهانی رایگان و قابل ویرایش که با ایده‌گرفتن از ویکی‌پدیا به‌وجود آمده، داده‌های خود را به‌لطف صدها کاربر در سرتاسر جهان به‌دست می‌آورد.
به‌تازگی یکی از اعضای جامعه کاربران ایرانی OSM با نام کاربری «سوشا» از خرابکاری گسترده‌ی یکی از کاربران ایرانی در داده‌های نقشه‌ی عربستان سعودی خبر داده است. کاربر خرابکار ظاهرا برای مسیریاب ایرانی بلد کار می‌کند.
سوشا در پستی که در سایت ویرگول منتشر کرده احتمال انجام دو خرابکاری مختلف را مطرح و بررسی می‌کند:
تغییرات جاده هراز و آزادراه غدیر
به‌گفته‌ی این کاربر OSM Iran، در تاریخ ۳ اسفند ۹۹، مسدودیتی در دو محور «جاده هراز» و «آزادراه غدیر» به‌وجود آمد که باعث می‌شد مسیریاب‌هایی که از نقشه‌های OpenStreetMap استفاده می‌کردند، با مشکل مسیریابی مواجه شوند. این اتفاقات درحالی اتفاق افتاده بود که مسیریاب بلد محصول کافه‌بازار با این مشکل رو‌به‌رو نبود.
با بررسی‌های بعدی مشخص می‌شود کاربری ایرانی با نام arezu تغییرات منجر به بسته‌شدن معابر را در OSM ایجاد کرده است. با بررسی حساب‌های شبکه‌های اجتماعی و لینکدین این کاربر مشخص می‌شود که او در بلد کار می‌کند.
خرابکاری در نقشه‌های عربستان سعودی
جامعه‌ی کاربران ایرانی OSM در ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۰ متوجه می‌شوند که کاربرانی مشغول ویرایش نام خلیج فارس در این سرویس هستند. کاربران OSM Iran با برقراری تماس با بنیاد OSM سعی می‌کنند موضوع را به‌صورت دوستانه و مسالمت‌آمیز حل‌وفصل کنند، اما متاسفانه به‌دلیل بالابودن حجم خرابکاری کاربری ایرانی، تگ name از این سطح آبی به‌کل حذف می‌شود و OSM تصمیم می‌گیرد هر کشوری از هر اسمی که دوست دارد برای اشاره به این خلیج استفاده کند.
۲۸ خرداد ۱۴۰۰ کاربران عربستانی در Mailing List بنیاد OSM خبر از حجم گسترده‌ی خرابکاری سیستماتیک توسط ایرانی‌ها می‌دهند و فهرستی از کاربران ایرانی را منتشر می‌کنند که ۳۰۰ هزار آبجکت را از نقشه‌های این کشور حذف کرده‌اند.
قسمتی از مسیرهای حذف شده از نقشه‌ی عربستان در OpenSteetMaps به‌علت خرابکاری
با بررسی‌های OSM Iran مشخص می‌شود بیشترین حجم از خرابکاری متعلق به کاربر arezu است که پیش‌تر اشاره شد در بسته‌شدن جاده‌ی هراز دست داشته و ظاهرا برای بلد کار می‌کند.
واکنش بلد
بلد با انتشار توییتی، وابسته‌بودن ادیتور مذکور به آن‌ها را تأیید کرده؛ اما اقدامات خرابکارانه‌ی او را ناشی از «احساسات این همکار» و «بدون ارتباط سازمانی» با بلد عنوان می‌کند.
بلد همچنین دلیل ویرایش در نقشه برای مسدود نشان دادن جاده‌ی هراز را ناشی از بارش سنگین برف می‌داند و مسدود نشان دادن آزادراه غدیر را به‌دلیل نرسیدن موعد افتتاح و تاریخ بهره‌برداری عنوان می‌کند.
بلد درانتها با ابراز ناراحتی از متداول‌شدن «انتشار مطالب دروغ درجهت تخریب»، حق شکایت قضایی از «انتشاردهندگان این مطالب غیرواقعی» را برای خود محفوظ می‌داند.
متن کامل بیانیه‌ی بلد را می‌توانید در ادامه مطالعه کنید:
به‌روزرسانی:
گروه OSM Iran پس از گفت‌وگوی مستقیم با «بلد» بیانیه‌ای منتشر کرد. در این بیانیه که متن آن در توییتر به اشتراک گذاشته شده، انجمن OSM Iran اعلام کرد که با توضیحات فنی شرکت مسیریاب «بلد»، پذیرفته که ویرایش اشتباه روی نقشه سیستماتیک نبوده است. به‌علاوه «بلد» اعلام کرده که با ادیتور خاطی قطع همکاری کرده و حالا هم قصد دارد در معرفی اعضای ادیتور‌های خود به‌طور شفاف در ویکی بنیاد OpenStreetMap توضیح دهد.
بلد همچنین می‌خواهد یک خط ارتباطی با کاربران برای رفع مشکلات و کانال ارتباطی مستقیمی با گروه OSM Iran ایجاد کند تا از رخ‌داد مجدد حوادث مشابه جلوگیری کند. بااین‌حال بلد یادآور شده که «ادیتور معرفی شده در گزارش قبلی هیچ نقشی در این مورد نداشته.» درنتیجه انجمن OpenStreetMap Iran بابت مزاحمت‌های ایجاد شده به این شخص عذرخواهی کرد و گفت: «ادیتور خاطی فرد دیگری بوده که تشابه اسمی باعث این اشتباه شده است.»
انجمن OSM Iran درانتها تمایل خود برای همکاری دو طرفه با شرکت مسیریاب «بلد» در راستای بهبود نقشه و ایجاد گفتمان مثبت را اعلام کرده است. از این رو، «این انجمن سعی می‌کند در ویرایش نقشه به ویرایشگران شرکت مسیریاب «بلد» در صورت لزوم کمک‌های لازم را مبذول کند.»
نظرات