‫تحلیل روایت نقش تجربه خیانت بر اعتماد بینفردی و خانوادگی؛ مطالعه‬ ‫موردی جوانان شهرستان زاهدان‬ ‫‪)1‬‬ ‫عبدالرسول حسنی فر (دانشیار گروه علوم اجتماعی‪ ،‬دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی‪،‬‬ ‫دانشگاه سیستان و بلوچستان‪ ،‬زاهدان‪ ،‬ایران ( نویسنده مسئول))‬ ‫‪hasanifar@lihu.usb.ac.ir‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫شکیب ضربی قلعه حمامی (دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته جامعه شناسی‪ ،‬دانشکده‬ ‫ادبیات و علوم انسانی‪ ،‬دانشگاه سیستان وبلوچستان)‬ ‫‪shakibzarbi81998@gmail.com‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫اقلیما کرد (دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته جامعه شناسی‪ ،‬دانشکده ادبیات و علوم‬ ‫انسانی‪ ،‬دانشگاه سیستان وبلوچستان) ‪eghlimakord@gmail.com‬‬ ‫چکیده‬ ‫این پژوهش در پی مطالعه نقش تجربه خیانت عاطفی و جنسیییی یل روابن زناشیییویی و‬ ‫عاطفی بر اعتماد افراد است‪ .‬بدیهی است که ارتکاب خیانت توسن یکی از افرادی که خود‬ ‫را متعهد به وفاداری در رابطه زناشیویی و عاطفی کرد است‪ ،‬میتواند منجر به آسیبهای‬ ‫فردی و اجتماعی قابل توجهی برای طرفین شییود‪ .‬از آنجایی که خالء ناشییی از مطالعه این‬ ‫پدید در شیهرسیتان زاهدان بنابه شراین خاف فرهنگی و قومی بوضوح احساس میشد‪،‬‬ ‫این پژوهش در پی مطالعه نقش خیانت بر اعتماد از طریق مصیاحهه نیمهساختاریافته با ‪23‬‬ ‫نفر از جوانان شییهرسییتان زاهدان برآمد‪ .‬این پژوهش بنابه خالء مطالعه زمینههای خیانت‬ ‫عاطفی و جنسیی در شهر زاهدان با مصاحهه نیمهساختاریافته با ‪ 23‬نفر از جوانان شهرستان‬ ‫زاهدان انجام شد‪ .‬این پژوهش به روش تحلیل روایت و مطابق روش بروان و کالرک و با‬ ‫در نظر داشتن همزمانی گردآوری اطالعات و تحلیل انجام شد است‪ .‬آنچه از این پژوهش‬ ‫بیدسیییت آمید بر این نکتیه تاکید میکند که خیانت ممکن اسیییت در روابطی که بر پایه‬ ‫احسیاسیات متزلزو و گارا شیکل گرفتهاند و یکی از طرفین از ضیع های شیصصیییتی و‬ ‫روانی رنج میبرد‪ ،‬اتفاق بیافتد‪ .‬همچنین بروز رفتارهای غیرعادی که شییک را در شییریک‬ ‫عاطفی برمیانگیزد‪ ،‬او را مجاب به خودکنترلی در قهاو خیانت شریکش میکند‪ .‬نهایت امر‪،‬‬ ‫فرد خیانت دید با اعتمادی خدشهدار شد ‪ ،‬توانایی اعتماد خود را به افراد تا حدود زیادی‬ ‫از دسییت میدهد و دچار بدینی و تشییکیک نسییهت به افراد میشییود؛ ضییمن اینکه رابطه‬ ‫عاطفیِ درگیر با خیانت با اختالالتی جدی و حتی جدایی و طالق ممکن اسیییت رو به رو‬ ‫شود‪.‬‬ .‫ تحلیل روایت‬،‫ شهرستان زاهدان‬،‫ اعتماد‬،‫ خیانت جنسی‬،‫ خیانت عاطفی‬:‫کلمات کلیدی‬ Narrative Analysis Of The Impact Of Betrayal Experience On Interpersonal And Familial Trust: A Case Study Of Youth In Zahedan County 1- Abdolrasool Hasanifar 2- Shakib zarbighalehammami 3- Eghlima Kord 1- Associate Professor, Department of social science, Faculty of Literature and Humanities, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran, Hasanifar@lihu.usb.ac.ir 2 master of Sociology, shakibzarbi81998@gmail.com 3 master of Sociology, eghlimakord@gmail.com University of Sistan and Baluchestan, University of Sistan and Baluchestan, Abstract This research aims to investigate the role of emotional and sexual betrayal within marital and emotional relationships on individuals' trust. It is evident that the commission of betrayal by an individual committed to loyalty in marital and emotional relationships can lead to significant personal and societal damages for both parties. Given the noticeable gap in studying this phenomenon in Zahedan County, which is influenced by specific cultural and ethnic conditions, this research seeks to explore the role of betrayal on trust through semi-structured interviews with 32 young individuals in Zahedan County. This research was carried out by the method of narrative analysis and according to the method of Braun and Clarke, keeping in mind the simultaneous collection of information and analysis. The findings highlight that betrayal may occur in relationships built on unstable and transient emotions, with one party experiencing personal and psychological weaknesses. Additionally, the occurrence of abnormal behaviors that arouse suspicion in the emotional partner prompts self-control regarding betrayal. Ultimately, individuals who have experienced betrayal have their trust significantly compromised, leading to skepticism and distrust towards others. Moreover, emotional relationships involving betrayal may face serious disruptions, including separation and divorce. Keywords: Emotional Betrayal, Sexual Betrayal, Trust, Zahedan County, Narrative Analysis. ‫‪ )1‬بیان مسئله‬ ‫خانواد یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی و شامل گروهی از افرادی است که با ارتهاطات‬ ‫خویشاوندی‪ ،‬مستقیماً پیوند یافتهاند و اعضای آن متعهد به عهد و پیمانهایی هستند که قهل از‬ ‫ازدواج بستهاند ( علویزاد و شاکریان‪ .)9215،‬زندگی مشترک نیز مانند هر امر و پدید ای دیگر‪،‬‬ ‫آسیبها و آفتهای خاف خود را دارد و یکی از این آسیبهای بزرگ و عمدة زندگی مشترک‪،‬‬ ‫شکلگیری خیانت یا روابن فرازناشویی است‪.‬‬ ‫خیانت را میتوان به عنوان نقض هنجارهای رابطه از نظر صمیمیت عاطفی یا فیزیکی با دیگران‬ ‫خارج از یک رابطه عاشقانه تعری‬ ‫کرد (دریگوتاس و بارتا‪ .)3009 ،9‬خیانت میتواند اثرات‬ ‫مصربی بر روابن‪ ،‬با ایجاد یا افزایش پریشانی شصصی داشته باشد و یکی از رایج ترین دالیل‬ ‫کر شد برای طالق است (آماتو و پرویتی‪ .)3002 ،3‬خیانت به هرگونه رابطه جنسی یا ارتهاط‬ ‫عاطفی خارج از چارچوب روابن زناشویی به صورت مصفیانه که تهدیدی برای زندگی زناشویی‬ ‫محسوب شود‪ ،‬میگویند (نریمان و همکاران‪.)9211 ،‬‬ ‫خیانت عاطفی و جنسی موضوعی حیاتی و جدی برای زوجین و خانواد ها و همینطور مسئلهای‬ ‫رایج برای درمانگران حوز خانواد است‪ .‬اگرچه ممکن است ارتهاط با شصصی غیر از شریک‬ ‫عاطفی یا همسر به صورت جسمانی یا عاطفی باشد‪ ،‬اما نهایتا زمان صرف شد بین یکی از‬ ‫زوجین با فردی خارج از رابطه‪ ،‬برای زندگی زناشویی و یا رابطه عاطفی مساله خواهد بود (‬ ‫لشگری و مهدوی‪.)9211 ،‬‬ ‫وقتی زوجین با نیازهای عاطفی بیپاسصی روبهرو میشوند و مدتی هم بنا به دالیل متفاوتی از‬ ‫هم دور میمانند‪ ،‬امکان حضور فرد دیگری که میتواند آن خال را پر کرد و به نیازها پاسخ‬ ‫دهد‪ ،‬بیشتر میشود‪ .‬آنچه وضعیت را پیچید تر میکند‪ ،‬احساس فرد نسهت به شصصی است که‬ ‫نیازهای عاطفیاش را برطرف میکند‪ ،‬یعنی ممکن است دلهستگی عاطفی شدید پیدا کند و این‬ ‫احساس نیز رفتار و عکسالعملهای او را از اختیارش خارج کند (فالحیان و همکاران‪9211 ،‬؛‬ ‫نریمان و همکاران‪.)9211 ،‬‬ ‫از جمله اینکه رفتاری خیانت محسوب میشود یا نه‪ ،‬به نوع رفتار مورد نظر و ویژگیهای افراد‬ ‫در یک رابطه بستگی دارد (آیمی‪ .)3091 ،2‬بیشتر تحقیقات خیانت را در دو محور اصلی مورد‬ ‫بحث قرار میدهند‪ :‬خیانت جنسی و عاطفی (بلو و هارتنت‪ ،)3005 ،4‬که اشار به تماس فیزیکی‬ ‫جنسی یا وابستگی عاطفی به کسی که شریک زندگی خود نیست‪ ،‬میباشد‪ .‬با این حاو‪ ،‬برخی‬ ‫از محققان تفاوتها را در درک رفتارهای دیگر از نظر خیانت بررسی کرد اند‪ .‬برای مثاو‪،‬‬ ‫‪1 - Drigotas, S. M., & Barta, W‬‬ ‫‪2 - Amato & Previti‬‬ ‫‪3- Aimee‬‬ ‫‪4 - Blow & Hartnett‬‬ ‫ویلسون و همکارانش (ویلسون‪ ،‬متینگلی‪ ،‬کالرک‪ ،‬ویدلر و بکت‪ )3099 ،5‬مقیاسی را ایجاد‬ ‫کردند که در آن ادراک رفتارهای مههم و فریهند ‪ ،‬مانند رقصیدن با شصص دیگری یا دروغ گفتن‬ ‫به شریک زندگی و همچنین رفتارهای صریح را بررسی میکرد؛ مانند رابطه جنسی دهانی با‬ ‫شصص دیگری‪ .‬یافتههای آنها نشان میدهد که این سه نوع رفتار (ابهامآمیز‪ ،‬فریهند ‪ ،‬و صریح)‬ ‫همگی به عنوان خیانت تلقی میشوند‪ ،‬اما به روشهای مصتل‬ ‫توسن افراد مصتل ‪ .‬پیش از‬ ‫این‪ ،‬ویتی‪ )3002( 6‬دریافت که شرکت کنندگان خیانت را به سه نوع اصلی‪ ،‬از جمله خیانت‬ ‫جنسی‪ ،‬خیانت عاطفی و استفاد از پورنوگرافی طهقه بندی کردند‪ .‬به طور کلی‪ ،‬ویتی دریافت‬ ‫که رفتارهای مرتهن با استفاد از پورنوگرافی کمترین احتماو را برای خیانت دارند‪ ،‬اما رفتارهای‬ ‫کامپیوتری مانند سکس سایهری مشابه رفتار جنسی رو در رو و نه به عنوان شکل جداگانهای از‬ ‫خیانت در نظر گرفته میشود‪ .‬این نتایج نشان میدهد که خیانت فیزیکی یا عاطفی الزم نیست‬ ‫در موقعیت های چهر به چهر رخ دهد تا به عنوان خیانت تلقی شود‪ .‬در واقع‪ ،‬حداقل ‪٪10‬‬ ‫از افرادی که سناریوهایی در مورد خیانت آنالین داد اند‪ ،‬نشان دادند که این رفتار به عنوان یک‬ ‫عمل خیانت تلقی می شود (ویتی‪3005 ،‬؛ اسکنر و آدم‪ .)3091 ،1‬در یک مطالعه‪ ،‬اشنایدر‪ 1‬و‬ ‫همکاران (‪ )3093‬دریافتند که از ‪ 24‬شرکت کنند که خیانت آنالین را تجربه کرد بودند‪20 ،‬‬ ‫نفر احساس کردند که این رفتار بر روابن واقعی آنها تأثیر منفی گااشته است‪ .‬اکثر شرکت‬ ‫کنندگان از دست دادن اعتماد را گزارش کردند‪ ،‬زیرا بسیاری از آنها تحت تأثیر فریب شریک‬ ‫زندگی خود قرار گرفتند‪ .‬عالو بر این‪ ،‬اشنایدر(‪ )3000‬در مصاحهه با افرادی که شرکایشان‬ ‫درگیر خیانت آنالین شد بودند‪ ،‬دریافت که تقریهاً یک چهارم شرکتکنندگان از آن زمان از‬ ‫شریک زندگی خود جدا شد یا طالق گرفتهاند‪.‬‬ ‫درک خیانت نیز به ویژگیهای فردی بستگی دارد‪ .‬برخی تحقیقات نشان داد اند که به طور کلی‪،‬‬ ‫خیانت بیشتر از زنان قابل قهوو است‪ ،‬اما مردان و زنان به خیانت جنسی و عاطفی به طور‬ ‫یکسان نگا میکنند (شپرد‪ ،‬نلسون و آندرولی ماتی‪ .)9115 ،1‬با این حاو‪ ،‬سایر محققان دریافتهاند‬ ‫که مردان و زنان انواع مصتل‬ ‫خیانت را متفاوت میبینند‪ ،‬به طوری که مردان تمایل دارند‬ ‫خیانت جنسی را ناراحت کنند تر بدانند‪ ،‬در حالی که زنان خیانت عاطفی را ناراحت کنند تر‬ ‫میدانند (باس و همکاران‪9113 ،90‬؛ بریس و همکاران‪3094 ،99‬؛ منگوم و ولز‪3009 ،93‬؛‬ ‫شکلفورد‪ ،‬باس و بنت‪3003 ،92‬؛ ترگر و اسپرچر‪.)3099 ،94‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪- Wilson, K., Mattingly, B. A., Clark, E. M., Weidler, D. J., & Bequette, A. W.‬‬ ‫‪- Witty‬‬ ‫‪ Whitty‬؛‪7 - Schnarre & Adam‬‬ ‫‪8 - Schneider‬‬ ‫‪9 - Sheppard, V. J., Nelson, E. S., & Andreoli-Mathie‬‬ ‫‪10 - Buss et al‬‬ ‫‪11 - Brase, Adair, & Monk‬‬ ‫‪12 - Cann,Mangum, & Wells‬‬ ‫‪13 - Shackelford, Buss, & Bennett‬‬ ‫‪14 - Treger & Sprecher‬‬ ‫‪6‬‬ ‫مطالعات نشان داد اند که حالت روحی و احساساتی که از رویدادهای بیارتهاط بوجود میآیند‪،‬‬ ‫تاثیری بر اعتماد یک فرد نسهت به یک غریهه دارند‪ .‬بنابراین‪ ،‬احساساتی که از یک رویداد مرتهن‬ ‫با اعتماد‪ ،‬به عنوان مثاو خیانت‪ ،‬بوجود میآید‪ ،‬میتوانند تاثیر چشمگیری بر اعتماد یک فرد‬ ‫نسهت به یک غریهه داشته باشند (وینگ و مارکوس‪ .)3095 ،95‬بطور کلی عواقب ناشی از وقوع‬ ‫خیانت را میتوان در دو بصش شناسایی کرد‪ .‬نصست تأثیرات عاطفی و سپس از دست دادن‬ ‫توانایی اعتماد به مردم‪ .‬این تجربه به میزان کمتری شهیه به یک حادثه تروماتیک است‪ .‬حقیقت‬ ‫این است که خیانت میتواند عواقب عاطفی منفی را ایجاد کند و این در برخی از مطالعات‬ ‫گزارش شد است‪ .‬اوو‪ ،‬نقض یک قرارداد روانی میتواند به عنوان یک شکل از خیانت تلقی‬ ‫شود زیرا شامل هر دو عنصر اعتماد و انتظار است که طرف دیگر وظای‬ ‫خود را انجام دهد‬ ‫(وینگ و مارکوس‪ .)3095 ،‬وقتی فردی مشاهد میکند نقض قرارداد روانی به طور عمد توسن‬ ‫طرف دیگر در شراین نامنصفانه انجام میشود‪ ،‬او احساس نارضایتی شدیدی میکند (رابینسون‬ ‫و ماریسون‪.)3000 ،96‬‬ ‫نارضایتی و ناامیدی به شصص اطالع میدهد که حفظ رفتار یا تصمیم فعلی موجه نیست‪ .‬شواهد‬ ‫تجربی نشان داد اند که احساسات منفی بر تصمیمات و قضاوتها تأثیر میگاارد‪ .‬هنگامی که‬ ‫یک شصص تحت تأثیر احساسات منفی قرار میگیرد‪ ،‬تمایل دارد تا از تصمیمگیری خودداری‬ ‫کند‪ .‬در مورد خیانت‪ ،‬این بدان معنی است که شصص هرگا ممکن باشد تصمیم به اعتماد به‬ ‫فرد دیگری را به تعویق میاندازد (لوس‪ .)9114 ،91‬لاا منطقی است اگر ادعا کنیم تجربه خیانت‬ ‫تأثیر منفی بر اعتماد شصص به فرد دیگری خواهد داشت(وینگ و مارکوس‪ .)3095 ،‬خیانت‬ ‫دیدن باعث تغییرات عمد ی فیزیولوژیک نیز در سیستم اعصاب و روان و فعالیت شناختی‬ ‫میشود‪ .‬برانگیصتگی شدید‪ ،‬گوشبهزنگی‪ ،‬بیقراری‪ ،‬اضطراب مدام و مشکل در خوابیدن‪ ،‬از‬ ‫خواب پریدنهای چندبار ‪ ،‬حساسیت به سروصدا‪ ،‬مرور مکرر خاطرات و تصورات گاشته‪،‬‬ ‫رویاهای خشونتبار در خواب و گمکردن زمان و مکان در بیداری از جمله واکنشهای‬ ‫فیزیولوژیک در افراد خیانتدید است (اسپرینگ‪ .‬آ و اسپرینگ‪ .‬م‪.)9212 ،91‬‬ ‫کامال محتمل بنظر میرسد که فرد خیانتدید اعتماد خود را به هر رابطه دیگری هم از دست‬ ‫بدهد‪ .‬همچنین در روند درمان و برقراری مجدد اعتماد‪ ،‬برگشت اعتماد عموماً طوالنی و دشوار‬ ‫خواهد بود و ممکن است کامل انجام نگیرد و حتی غیر قابل جهران باشد (گرینهرگ و‬ ‫همکاران‪ .)3090 ،91‬کاهش و سلب اعتماد در روابن عاطفی‪ ،‬باالخص در در روابن زناشویی‪،‬‬ ‫عالو بر اینکه تداوم رابطه زوجین را متزلزو میکند‪ ،‬صمیمیت را نیز کاهش داد ‪ ،‬نگرانی و‬ ‫تنش روحی به بار آورد و احساس امنیت نسهت به همسر را خدشهدار میکند‪ .‬ضمن اینکه‬ ‫پیامدهای مصربی نیز برای فرزندان‪ ،‬اطرافیان و حتی جامعه در بردارد؛ در نتیجه فرصت را برای‬ ‫‪15-‬‬ ‫‪Wing & Marcus‬‬ ‫‪- Robinson & Morrison‬‬ ‫‪17 - Luce‬‬ ‫‪18 - Spring. A & Spring. M‬‬ ‫‪19 - Greenberg, L. J., Warwar, S., & Malcoolm, W‬‬ ‫‪16‬‬ ‫توسعه احساس امنیت با چالش رو به رو میکند (ویلیامز‪ .)3093 ،30‬ایجاد وضعیتی توأم با‬ ‫ناباوری و شک و تردید میان همسران‪ ،‬طرفین را در وضعیت سصتی قرار میدهد‪ .‬تصور تکرار‬ ‫مجدد خیانت برای همسر خیانتدید شراین ناخوشایندی را ایجاد میکند (کاو ‪ .)9211 ،‬کالین‬ ‫و همکارانش‪ )3039( 39‬در پژوهششان نیز ثابت کردند که تئوری ترومای خیانت بیان میکند‬ ‫که آسیبهای بین فردی به ویژ زمانی آسیبزا هستند که مرتکب فردی باشد که قربانی‪ ،‬قهالً‬ ‫به او اعتماد داشته و به او نزدیک بود است‪ .‬یک عامل محافظتی مرتهن برای بررسی‪ ،‬حمایت‬ ‫اجتماعی است که ممکن است از طریق تأثیر آن بر تنظیم هیجان‪ ،‬بر عالئم ‪ - PTSD‬عالئم و‬ ‫نشانه های استرس پس از سانحه ‪ -‬تأثیر بگاارد‪.‬‬ ‫در این پژوهش‪ ،‬نظر به اهمیت مطالعه و بررسی مسئله خیانت در بستر خانواد ‪ ،‬در پی پاسخ به‬ ‫پرسشهایی با محوریت نقش تجربه خیانت در اعتماد بینافردی و خانوادگی میباشد‪ .‬هدف‬ ‫اصلی این پژوهش‪ ،‬درک میزان کاهش اعتماد اجتماعی افراد پس از تجربه خیانت شریک عاطفی‬ ‫و جنسی است‪.‬‬ ‫‪ )2‬پیشینه پژوهش‬ ‫نتایج پژوهش وینگ و مارکوس (‪ )3095‬نشان داد که تجربه خیانت با احساسات منفی مانند‬ ‫خشم‪ ،‬ناراضی بودن و شرم همرا است و خیانت‪ ،‬منجر به احساسات منفی میشود‪ .‬از طرف‬ ‫دیگر‪ ،‬نتایج نشان داد که حادثهی خیانت توسن یک غریهه‪ ،‬تأثیری بر روی میل به اعتماد به‬ ‫شصص دیگری خواهد داشت‪ .‬همچنین‪ ،‬طهق مشاهدات آنها تمام افراد با یک شیو در‬ ‫تصمیمگیری در خصوف اعتماد به شصص دیگر پس از تجربهی خیانت‪ ،‬عمل نمیکنند‪ .‬آنها‬ ‫دریافتند که شصصیت افراد در خصوف احساسات‪ ،‬تأثیری بر روی ارتهاط بین خیانت و تغییر‬ ‫اعتماد در آیند دارد‪.‬‬ ‫پژوهشهای بسیاری در پی مطالعه و بررسی دالیل افراد برای خیانت به شریک عاطفی و جنسی‬ ‫صورت گرفته است که بطور کلی به عواملی مانند نارضایتی از رابطه زناشویی فعلی‪ ،‬برآورد‬ ‫نشدن نیازها یل آن رابطه‪ ،‬احساس نیاز به گسترش خویشتن‪ ،‬احساس تنهایی در رابطه‪ ،‬تنوع‬ ‫طلهی یا هیجانخواهی جنسی‪ ،‬انتقام‪ ،‬خشم و یا حسادت‪ ،‬احساس عدم امنیت یا عدماطمینان‬ ‫در رابطه‪ ،‬نیاز به همنشینی و صمیمیت بیشتر‪ ،‬بلوغ نیافتگی و کمهود تعهد‪ ،‬عالقهی زیاد به داشتن‬ ‫رابطه عاشقانه با فردی خارج از رابطه فعلی‪ ،‬نارضایتی جنسی‪ ،‬افزایش و بههود عزت نفس‪،‬‬ ‫ناتوانی در کنترو و مدیریت وسوسهها‪ ،‬مورد بیتوجهی قرار گرفتن‪ ،‬در دسترس نهودن همسر‬ ‫‪- Williams‬‬ ‫‪- Kline, N. K., & Palm Reed, K. M.‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪21‬‬ ‫و مصرف دارو‪ ،‬الکل یا موادمصدر (مافوسا و همکاران‪ 3091 ،33‬؛ لواندوسکی و آکرمن‪3006 ،32‬؛‬ ‫روکاچ و فیلیهرت‪3095 ،34‬؛ دریگوتاس و همکاران‪9111 ،35‬؛ فلدمن و کافمن‪.)9111 ،36‬‬ ‫شکلفورد و همکارانش‬ ‫‪31‬‬ ‫(‪ )3000‬در پژوهش خود ابراز کردند که همسرانی که تجربه‬ ‫خیانتدیدن دارند‪ ،‬در مسائل عاطفی‪ ،‬روانی و جسمانی با مشکالت عدیدی روبه رو میشوند‬ ‫و واکنش آنها در قهاو این پدید روبه رویی با مشکالت روانی شدید مانند احساس خشم و‬ ‫گنا ‪ ،‬یاس‪ ،‬از دستدادن اعتماد‪ ،‬لطمهخوردن عزتنفس و دور های طوالنی افسردگی و‬ ‫اضطراب میباشد‪.‬‬ ‫همچنین در پژوهش شریفی ساعی (‪ )9403‬که طی مطالعهای فراترکیهی‪ ،‬بیش از ‪ 11‬پژوهش در‬ ‫رابطه با پیامدهای خیانت زناشویی را بررسی کرد است نیز به این نکته اشار کرد است که‬ ‫«آشفتگیهای شناختی» و «تغییر ارزشهای قربانی» از جمله پیامدهای شناختی خیانت‪« ،‬جدایی‬ ‫عاطفی»‪« ،‬پاسخهای انتقامی» و «احتماو طالق» زوجین از جمله پیامدهای خانوادگی و «احساس‬ ‫ناامنی»‪« ،‬احساس بیاعتمادی» و «آسیب به شهکۀ اجتماعی فرد» از دشته پیسامدهای اجتماعی‬ ‫خیانت بشمار میرود‪.‬‬ ‫نظر به تحقیقات پیشین‪ ،‬مسئله زیربنایی در این پژوهش این است که چگونه خیانت عاطفی و‬ ‫جنسی منجر به بیاعتمادی بینفردی و خانوادگی میشود‪ .‬هرچند خیانت در اغلب کشورها و‬ ‫شهرها‪ ،‬حجم قابل توجهی از تحقیقات را به خود اختصاف داد اما شراین خاف شهرستان‬ ‫زاهدان از حیث شراین فرهنگی‪ ،‬ماههی و موقعیت اجتماعی آن مانع از انجام مطالعات کافی و‬ ‫جامع در این زمینه شد است‪ .‬همچنین غالب پژوهشهای این حوز به بررسی کمی متغیرهای‬ ‫مرتهن با روابن فرازناشویی پرداختهاند و این پدید کمتر به صورت عمیق و کیفی مورد بررسی‬ ‫و کنکاش قرار گرفته است‪ .‬نهایتا اینکه با توجه به افزایش آمارهای مربوط به خیانت عاطفی و‬ ‫جنسی در جوامع مصتل ‪ ،‬بدیهی است که این پدید بایستی با جدیت و دقت بیشتری در بافت‬ ‫فرهنگی و ماههی شهرستان زاهدان مورد مطالعه و تهیین قرار بگیرد تا بتوان راهکارهای‬ ‫بومیشد و مناسهی را ارائه داد که هم به پیشگیری از این پدید کمک کند و هم درمانگران را‬ ‫در مسیر همدلی و درک بیشتر چنین مراجعانی یاری رساند‪.‬‬ ‫‪ )3‬سواالت تحقیق‬ ‫آنچه این پژوهش در پی آن اسیت‪ ،‬پاسیخ به این سیواو اسیت که تجربه خیانت چه نقشی در‬ ‫کیفیت اعتماد افراد به یکدیگر بصصییوف در فضییای خانواد میتواند داشییته باشیید‪ .‬عمال فرد‬ ‫‪22‬‬ ‫‪- Maphosa, S., Mutandwa, ph., & Nyamayaro, A‬‬ ‫‪- Lewandowski, G. W., & Ackerman, R. A‬‬ ‫‪24 - Rokach A, Philibert-Lignières G‬‬ ‫‪25 - Drigotas, S. M., & Barta, W‬‬ ‫‪26 - Feldman, S., & Cauffman, E‬‬ ‫‪27 - Shackelford, Buss, & Bennett‬‬ ‫‪23‬‬ ‫خیانتدید بعد از چنین تجربهای چه سییطح از اعتماد را نسییهت به شییریک عاطفی یا جنسییی‬ ‫خود و سایر افرادی که با آنها در ارتهاط است‪ ،‬خواهد داشت‪.‬‬ ‫‪ )4‬مرور نظری‬ ‫نظریههای روانشیناسیی اجتماعی به عنوان یک حوز از روانشناسی مدرن‪ ،‬تاکید دارند که فهم‬ ‫رفتیارهیای اجتمیاعی بیاید با توجه به تعامالت افراد با محین اجتماعی و فرهنگی آنها انجام‬ ‫شود‪.‬‬ ‫در این زمینه‪ ،‬میتوان به برخی نظریهها و مدوها اشار کرد که توضیحاتی دربار نقش خیانت‬ ‫در اعتماد ارائه داد اند‪:‬‬ ‫‪ )9‬نظریه پیوستگی اجتماعی‬ ‫نظریه پیوسییتگی اجتماعی تأکید دارد که افراد به دنهاو ایجاد و حفظ روابن مثهت و‬ ‫پایدار با دیگران هستند‪ .‬در این سیاق‪ ،‬خیانت ممکن است به تصل‬ ‫از این پیوستگی‬ ‫و تعهید منجر شیییود‪ ،‬کیه در نهایت بر اعتماد به همسیییر یا روابن خانوادگی تأثیر‬ ‫میگاارد (بالهی‪.)9112 ،31‬‬ ‫‪ )3‬نظریه انتظارات اجتماعی‬ ‫این نظریه مدعی اسییت که رفتارهای اجتماعی افراد به شییدت تحت تأثیر انتظارات‬ ‫دیگران قرار دارند‪ .‬در مورد خیانت‪ ،‬اگر فرد انتظار داشییته باشد که همسر یا شریک‬ ‫عاطفی به او وفادار باشید و این انتظار تصل‬ ‫شیود‪ ،‬اعتماد افراد به همسر یا شریک‬ ‫کاهش مییابد (راسهولت‪ 29‬و همکاران‪.)9111 ،‬‬ ‫نظریه تعامل اجتماعی‬ ‫نظرییه تعامل اجتماعی تأکید دارد که رفتارها و تعامالت افراد در محین اجتماعی به‬ ‫شدت تحت تأثیر قرار دارند‪ .‬در این زمینه‪ ،‬خیانت به عنوان یک اختالو در تعامالت‬ ‫افراد میان فردی در نظر گرفته میشییود‪ .‬تصل‬ ‫از تعهد به یکدیگر و نقض اصییوو‬ ‫اخالقی در ارتهاطات میتواند به تغییر دینامیکهای اجتماعی منجر شییود و اعتماد را‬ ‫تصریب کند (کلی‪ 20‬و همکاران‪.)9112 ،‬‬ ‫‪ )5‬روش پژوهش‬ ‫‪28 - Bowlby, J.‬‬ ‫‪29 - Rusbult, C. E., Martz, J. M., & Agnew, C. R.‬‬ ‫‪30- Kelley‬‬ ‫این تحقیق به دنهاو مطالعه نقش خیانت عاطفی و جنسییی در اعتماد اجتماعی اسییت‪ .‬پژوهش‬ ‫حاضییر از نوع پژوهشهای کیفی و به ش ییو تحلیل روایت انجام شیید اسییت‪ .‬روایت شییامل‬ ‫ویژگیهای خاصییی اسیییت که اسیییتفاد از آن را در تحقیقات اجتماعی مناسیییب میسیییازد‪.‬‬ ‫سییازماندهی خطی رویدادها شییامل یک آغاز محتوای ادامه یابند و نقطه پایان (تامپسییون‪،29‬‬ ‫‪ )9111‬و همچنین میاهییت فراینیدی رواییت (گریفین‪ ،)9111 ،23‬امکیان بررسیییی رونیدهای‬ ‫اجتماعی را فراهم میکند‪ .‬پدید های اجتماعی از آنجا که متصیییل به زیربنا و روبناهای تعیین‬ ‫کنند اند‪ ،‬مناسیب تحلیل روایت هسیتند‪ .‬تحلیل روایت امیک و از درون اسییت‪ .‬ظهور ساختار‬ ‫روایی و فرایندی از مطالعه روایتها سیهب میشود اعتهاری ویژ جهت فهم درک و بازسازی‬ ‫روایت بر اسیاس مفاهیم پنهان در آن ایجاد شود؛ بیش از آنکه نظریات صوری و بیرونی آن را‬ ‫معنا کنند‪.‬‬ ‫مونهیاو تحلیل روایت را نوعی از پژوهش کیفی تعری‬ ‫میکند که مجموعهای از روایات را به‬ ‫عنوان منهع داد های خود بر میگریند‪.‬‬ ‫این داسییتانها روایتی از تجارب زندگی مردم اسییت که توسیین آنها در مورد خودشییان با به‬ ‫واسییطه دیگران در مورد افرادی دیگر نقل میشییود اما تحقیق روایتی فقن مفاهیمی را که افراد‬ ‫به تجاربشان میدهند‪ ،‬کش‬ ‫نمیکنند؛ بلکه این نکته را روشن میکند که چگونه زبان بازگو‬ ‫کننید و بازتابی از دنیای اجتماعی آدم هاسیییت‪ .‬داسیییتانها گا به شیییکلی آگاهانه و اغلب‬ ‫نیاخودآگا مفاهیم تعهدات باورهای غالب و ارزشهای زمانی و مکانی را از محلی که فرد در‬ ‫آنجا زندگی کرد و هویتش شکل گرفته آشکار میکنند (نعمتیان و همکاران‪.)1 :9214 ،‬‬ ‫روش مورد اسیتفاد این شییو پژوهش مصاحهه روایی و روش تحلیل آن از میان چهار حوز‬ ‫تحلیل مضمونی‪ ،‬ساختاری‪ ،‬مکالمهای و دیداری (ریزمن‪ ،)3099 ،22‬تحلیل مضمونی است‪ .‬هر‬ ‫مضمونی از چند واحد با زیر مجموعه با نام زیر مضمون تشکیل شد است و هر زیر مضمون‬ ‫در برگیرند چند مفهوم است (براون و کالرک‪.)3099 ،24‬‬ ‫برای انتصاب مشییارکتکنندگان از روش نمونهگیری نظری و حداکثر تنوع (جنسیییت‪ ،‬سیین‪،‬‬ ‫تحصییالت‪ ،‬شیریک جنسیی یا عاطفی) اسیتفاد شید اسیت‪ .‬بدینترتیب مصیاحهه با ساکنین‬ ‫شهرستان زاهدان که تجربه مورد خیانت واقعشدن و یا خیانت کردن داشته و اطالعات غنی و‬ ‫زیادی در راستای خلق مدو مفهومی تحقیق ارائه دادند‪ ،‬انجام شد‪.‬‬ ‫گردآوری داد ها از طریق مصییاحههی عمیق و نیمهسییاختار یافته در سییاو ‪ 9409‬طی یک باز‬ ‫زمانی ‪ 5‬ماهه انجام شد است‪ .‬معموالً پژوهشگر‪ ،‬مصاحهههایی در حدود ‪ 9:20‬الی ‪ 4‬ساعت‬ ‫در میدان تحقیق انجام داد‪ .‬راهنمای سییالاالت مصییاحهه به فراخور شییراین و فرایند مصییاحهه‬ ‫گاهی کم یا زیاد شیدند و در صیورت نیاز از مشیارکتکنند سالاالت بیشتری پرسید میشد‪.‬‬ ‫‪31‬‬ ‫‪-Thompson‬‬ ‫‪Griffin‬‬ ‫‪33-Riesman‬‬ ‫‪34- Braun V & Clarke‬‬ ‫‪32-‬‬ ‫همکاری مشیارکت کنندگان در مصیاحهه آزادانه و با کسب رضایتشان انجام شد و در ابتدای‬ ‫مصیاحهه تمامی حقوق به مشارکتکنندگان توضیح داد شد و سپس با رضایت آنها مصاحهه‬ ‫آغاز شد‪.‬‬ ‫در این تحقیق‪ ،‬اشهاع نظری نقطهی پایانی برای حجم نمونه و گردآوری داد ها در نظر گرفته‬ ‫شیید اسییت‪ .‬نمونهی این تحقیق پس از مصییاحهه با ‪ 23‬نفر از افراد آسیییبدید از خیانت در‬ ‫شیییهرسیییتان زاهدان به اشیییهاع نظری رسیییید‪ .‬مشیییارکتکنندگان در این پژوهش طی فرایند‬ ‫نمونه گیری نظری انتصاب شدند‪ ،‬بدین صورت که بعد از مصاحهه با هر فرد‪ ،‬در رابطه با فردی‬ ‫که شیراین مشیابهی – خیانت عاطفی یا جنسیی – را تجربه کرد باشد‪ ،‬پرس و جو میشد و‬ ‫نهایتا شیهکه ای از افرادی که چنین تجربه مشیابهی را داشیتند‪ ،‬شکل گرفت تا در این پژوهش‬ ‫مشییارکت الزم را داشییته باشییند‪ .‬همچنین بصش قابلتوجهی از مشییارکتکنندگان را افرادی‬ ‫تشیییکیل دادند که محققین – بدلیل وجود ارتهاط دوسیییتانه یا خانوادگی و ‪ - ...‬در ارتهاط با‬ ‫تجارب آنها در زمینه مورد مطالعه اطالع داشیتند و با ارائه درخواسییت رسییمی ضمن رعایت‬ ‫کامل حقوق مصاحههکنندگان‪ ،‬با آنها سواالت مربوط به مصاحهه در میان گااشته شد‪ .‬در واقع‬ ‫حسیاسیت موضوع مورد مطالعه و پیشهینی امکان مرور تجارب دردناک مشارکتکنندگان یل‬ ‫پاسییخ به سییواالت‪ ،‬تمام تالش پژوهشییگران بر این بود تا تمام جوانب الزم در انتصاب افراد‪،‬‬ ‫زمان مصیاحهه‪ ،‬چگونگی انجام مصاحهه و نحو تنظهم و پرسش سواالت الزم رعایت شود‪ .‬از‬ ‫طرفی‪ ،‬تالش شید تا همزمان خیانت شکل گرفته یل رابطه زناشویی و یا روابن عاطفی خارج‬ ‫از ازدواج مورد مطالعه قرار بگیرد‪.‬‬ ‫در فرایند انجام مصییاحههها و تحلیل آنها پژوهشییگر متوجه انهاشییت و تکمیل اطالعات از‬ ‫سیوی مشیارکتکنندگان مصتل‬ ‫شید تا اینکه از مصیاحههی نفر بیست و پنجم به بعد محقق‬ ‫متوجیه شییید اطالعیات چندانی به یافتههای قهلی افزود نمیشیییود و اطالعات مرتب تکرار‬ ‫میشوند‪.‬‬ ‫شییو تحلیل یافتههای پژوهش حاضر (مضامین) مطابق روش بروان و کالرک(‪ )3006‬و با در‬ ‫نظر داشییتن همزمانی گردآوری اطالعات و تحلیل شییامل مراحل یل اسییت‪ :‬آشیینایی با متن‪،‬‬ ‫ایجاد کدهای اولیه‪ ،‬جسیتجوی مضیامین‪ ،‬مرور و تعری‬ ‫مضیامین با اسیتفاد از مفاهیم شکل‬ ‫دهند آنها و در نهایت گزارش یافتهها‪.‬‬ ‫این مطیالعه برای تأمین اعتهار مهنی بر آنکه محقق همان چیزی را میبیند که با واقعیت تجربی‬ ‫منطهق اسییت و نیز برای دیگران آشییکار اسییت (فلیک‪ ،)9211 ،25‬از اسییتراتژی کنترو توسیین‬ ‫مشییارکتکنندگان اسییتفاد و به دنهاو مطلوبیت بازنمایی مفاهیم و مضییامین به دسییت آمد از‬ ‫منظر مشیارکتکنندگان بود اسیت (کرسیوو‪ .)9211 ،26‬همچنین در راستای معیار باورپایری‬ ‫این پژوهش از اسیتراتژی گفتگو با همتایان اسیتفاد شد است‪ .‬به آن معنا که در گفت و شنود‬ ‫‪35-‬‬ ‫‪Felick‬‬ ‫‪- Cereswel‬‬ ‫‪36‬‬ ‫مستمر با افراد صاحب نظر و عالقهمند به پژوهش تالش شد یافته های پژوهش موردخت قرار‬ ‫گیرد و نقاط کور پدید مورد مطالعه روشیین و حسییاسیییتهای مفهومی برآمد از آن مجددا‬ ‫پیگیری شود‪.‬‬ ‫در این پژوهش با ‪ 23‬نفر از شیهروندان جوان شهرستان زاهدان که در باز سنی ‪ 30‬تا ‪ 20‬ساو‬ ‫قرار داشیتنند‪ ،‬مصیاحهه انجام شید‪ 99 .‬نفر از مشارکتکنندگان مرد و ‪ 39‬نفر زن بودند که از‬ ‫بین آنها ‪ 90‬نفر متاهل و ‪ 33‬نفر نیز مجرد بودند‪ .‬شریک جنسی ‪ 1‬نفر از مشارکتکنندگان این‬ ‫پژوهش‪ ،‬همسرشان بود ‪ 1 ،‬نفر شریک جنسی غیرهمسر و ‪ 91‬نفر بدون شریک جنسی بودند‪.‬‬ ‫همچنین ‪ 35‬نفر از مشیارکتکنندگان دارای شیریک عاطفی‪ 2 ،‬نفر بدون شریک عاطفی و تنها‬ ‫شریک عاطفی ‪ 4‬نفر‪ ،‬همسرشان بود‪ 32 .‬نفر از مشارکتکنندگان دارای حداکثر مدرک لیسانس‬ ‫و ‪ 1‬نفر دارای مییدرک تحصییییلی فوق لیسییییانس و دکتری بودنیید‪ .‬همچنین ‪ 90‬نفر از‬ ‫مشارکتکنندگان بیکار و یا خانهدار‪ 91 ،‬نفر دارای مشاغل دولتی و یا آزاد و ‪ 5‬نفر نیز دانشجو‬ ‫بودند‪.‬‬ ‫شمار‬ ‫جنسیت‬ ‫سن‬ ‫‪9‬‬ ‫مرد‬ ‫‪33‬‬ ‫مجرد‬ ‫تحصیالت‬ ‫وضیییعیت‬ ‫شیییریییک‬ ‫شیییریک‬ ‫تاهل‬ ‫جنسی‬ ‫عاطفی‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫لیسانس‬ ‫شغل‬ ‫میییحیییل‬ ‫زندگی‬ ‫آزاد‬ ‫زاهدان‬ ‫‪3‬‬ ‫زن‬ ‫‪31‬‬ ‫متاهل‬ ‫همسر‬ ‫همسر‬ ‫لیسانس‬ ‫منشی‬ ‫زاهدان‬ ‫‪2‬‬ ‫زن‬ ‫‪30‬‬ ‫مجرد‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫فوق دیپلم‬ ‫دانشجو‬ ‫زاهدان‬ ‫‪4‬‬ ‫زن‬ ‫‪33‬‬ ‫مجرد‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫فوق دیپلم‬ ‫دانشجو‬ ‫زاهدان‬ ‫‪5‬‬ ‫زن‬ ‫‪36‬‬ ‫مجرد‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫فوق لیسانس‬ ‫بیکار‬ ‫زاهدان‬ ‫‪6‬‬ ‫مرد‬ ‫‪34‬‬ ‫مجرد‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫لیسانس‬ ‫بیکار‬ ‫زاهدان‬ ‫‪1‬‬ ‫زن‬ ‫‪31‬‬ ‫مجرد‬ ‫بله‬ ‫بله‬ ‫فوق لیسانس‬ ‫بیکار‬ ‫زاهدن‬ ‫‪1‬‬ ‫زن‬ ‫‪31‬‬ ‫متاهل‬ ‫همسر‬ ‫همسر‬ ‫لیسانس‬ ‫معلم‬ ‫زاهدان‬ ‫‪1‬‬ ‫زن‬ ‫‪36‬‬ ‫مجرد‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫لیسانس‬ ‫دانشجو‬ ‫زاهدان‬ ‫‪90‬‬ ‫زن‬ ‫‪35‬‬ ‫مجرد‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫لیسانس‬ ‫بیکار‬ ‫زاهدان‬ ‫‪99‬‬ ‫زن‬ ‫‪31‬‬ ‫مجرد‬ ‫بله‬ ‫بله‬ ‫لیسانس‬ ‫دانشجو‬ ‫زاهدان‬ ‫‪93‬‬ ‫زن‬ ‫‪31‬‬ ‫مجرد‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫فوق لیسانس‬ ‫آزاد‬ ‫زاهدان‬ ‫‪92‬‬ ‫مرد‬ ‫‪39‬‬ ‫مجرد‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫لیسانس‬ ‫معلم‬ ‫زاهدان‬ ‫‪94‬‬ ‫زن‬ ‫‪39‬‬ ‫مجرد‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫فوق دیپلم‬ ‫دانشجو‬ ‫زاهدان‬ ‫‪95‬‬ ‫زن‬ ‫‪39‬‬ ‫مجرد‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫فوق دیپلم‬ ‫بیکار‬ ‫زاهدان‬ ‫‪96‬‬ ‫زن‬ ‫‪31‬‬ ‫متاهل‬ ‫بله‬ ‫خیر‬ ‫لیسانس‬ ‫خانه دار‬ ‫زاهدان‬ ‫‪91‬‬ ‫مرد‬ ‫‪31‬‬ ‫مجرد‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫لیسانس‬ ‫کارآفرین‬ ‫زاهدان‬ ‫‪91‬‬ ‫زن‬ ‫‪32‬‬ ‫متاهل‬ ‫بله‬ ‫خیر‬ ‫لیسانس‬ ‫بیکار‬ ‫زاهدان‬ ‫‪91‬‬ ‫مرد‬ ‫‪31‬‬ ‫مجرد‬ ‫بله‬ ‫بله‬ ‫فوق لیسانس‬ ‫کارمند‬ ‫زاهدان‬ ‫‪30‬‬ ‫زن‬ ‫‪20‬‬ ‫متاهل‬ ‫همسر‬ ‫بله‬ ‫فوق لیسانس‬ ‫پرستار‬ ‫زاهدان‬ ‫‪39‬‬ ‫زن‬ ‫‪31‬‬ ‫مجرد‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫لیسانس‬ ‫آزاد‬ ‫زاهدان‬ ‫‪33‬‬ ‫مرد‬ ‫‪31‬‬ ‫متاهل‬ ‫بله‬ ‫خیر‬ ‫فوق دیپلم‬ ‫آزاد‬ ‫زاهدان‬ ‫‪32‬‬ ‫مرد‬ ‫‪36‬‬ ‫متاهل‬ ‫همسر‬ ‫همسر‬ ‫لیسانس‬ ‫کارمند‬ ‫زاهدان‬ ‫‪34‬‬ ‫مرد‬ ‫‪34‬‬ ‫مجرد‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫فوق لیسانس‬ ‫معلم‬ ‫زاهدان‬ ‫‪35‬‬ ‫زن‬ ‫‪31‬‬ ‫متاهل‬ ‫همسر‬ ‫بله‬ ‫فوق لیسانس‬ ‫معلم‬ ‫زاهدان‬ ‫‪36‬‬ ‫مرد‬ ‫‪20‬‬ ‫متاهل‬ ‫همسر‬ ‫بله‬ ‫دکتری‬ ‫استاد‬ ‫زاهدان‬ ‫‪31‬‬ ‫زن‬ ‫‪20‬‬ ‫مجرد‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫لیسانس‬ ‫کارمند‬ ‫زاهدان‬ ‫‪31‬‬ ‫زن‬ ‫‪33‬‬ ‫مجرد‬ ‫بله‬ ‫بله‬ ‫فوق دیپلم‬ ‫بیکار‬ ‫زاهدان‬ ‫‪31‬‬ ‫مرد‬ ‫‪35‬‬ ‫مجرد‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫لیسانس‬ ‫معلم‬ ‫زاهدان‬ ‫‪20‬‬ ‫مرد‬ ‫‪31‬‬ ‫مجرد‬ ‫بله‬ ‫بله‬ ‫فوق لیسانس‬ ‫مدرس‬ ‫زاهدان‬ ‫‪29‬‬ ‫زن‬ ‫‪31‬‬ ‫متاهل‬ ‫همسر‬ ‫همسر‬ ‫بیسواد‬ ‫خانه دار‬ ‫زاهدان‬ ‫‪23‬‬ ‫زن‬ ‫‪30‬‬ ‫مجرد‬ ‫خیر‬ ‫بله‬ ‫دیپلم‬ ‫بیکار‬ ‫زاهدان‬ ‫جدوو شمار ‪ : 9‬اطالعات کلی مصاحههشوندگان‬ ‫‪ )6‬تحلیل یافتهها‬ ‫رواییت نقش خییانیت جنسیییی و عاطفی در اعتماد اجتماعی در این پژوهش بیان میکند که‬ ‫چگونه خیانت جنسی و یا عاطفی باعث لطمه خوردن اعتماد شریک جنسی و یا عاطفی فرد و‬ ‫کاهش اعتماد اجتماعی وی میشیود‪ .‬این روات با اتکا بر مضیامینی مانند «احساسات متزلزو»‪،‬‬ ‫«تفاوت در نگرش و نیازهای افراد»‪« ،‬ضع‬ ‫اخالقی»‪« ،‬تالش جهت افزایش خود کنترلی» و «‬ ‫اختالو در راوابن» شکل گرفته است‪.‬‬ ‫تحلیل روایت نقش خیانت جنسی و عاطفی در اعتماد اجتماعی‬ ‫مقدمه‬ ‫احساسات متزلزو‪ :‬اعتماد بر پایه تصمیمات احساسی و غیرمنطقی‪ ،‬خوش‬ ‫بینی افراطی به افراد‬ ‫ضع‬ ‫ورود‬ ‫محتوا‬ ‫خاتمه‬ ‫شصصیتی و روانی‪ :‬تنوع طلهی‪ ،‬خال عاطفی و جنسی‬ ‫بروز رفتارهای غیرمعقوو‪ :‬انجام رفتارهای غیرمنطقی‪ ،‬دروغ گویی و‬ ‫پنهانکاری‬ ‫تالش جهت افزایش خود کنترلی‪ :‬کنترو واکنش هیجانی و عصهی‪ ،‬احتیاط‬ ‫در اعتماد کرد به سایرین‪ ،‬بازبینی نحو برقراری ارتهاط‬ ‫اختالو در روابن‪ :‬ترجیح جدایی بر دوام رابطه‪ ،‬شکلگیری هنیت شکاک در‬ ‫فرد خیانت دید ‪ ،‬تغییر نگرش کلی افراد نسهت به روابن عاطفی‬ ‫جدوو ‪ :3‬یافتههای پژوهش تحلیل روایت نقش خیانت در اعتماد‬ ‫مقدمه‬ ‫بنیاد سییسییت یک رابطه عاطفی تاحدودی میتواند معلوو احسییاسییات متزلزو و غیرمنطقیای‬ ‫باشید که آن رابطه به پشیتوانه آنها شکل گرفته است‪ .‬آنچه در این پژوهش بدست آمد بر این‬ ‫نکته تاکید میکند که «اعتماد بر پایه تصمیمات احساسی و غیرمنطقی» و «خوشبینی افراطی به‬ ‫افراد» به میزان زیادی میتواند منجر به سییسییتشییدن بن و ریشییه یک رابطه‪ ،‬گس ییصتن رابطه‬ ‫عاطفی شد و نهایتا بستر الزم را برای ورود به رابطهای جدید شکل دهد‪.‬‬ ‫اعتماد غیرمنطقی و احسییاسییی که میتواند زمینهسییاز شییکسییت عاطفی باشیید‪ ،‬به تنهایی نقش‬ ‫زیادی در عدم موفقیت یک رابطه ایفا میکند‪ .‬اعتماد ناشیی از احساسات که آنچنان بر عقل و‬ ‫منطق مهتنی نیسییت‪ ،‬بیشییتر ممکن اسییت در دوران نوجوانی و اوایل جوانی شییکل بگیرد‪ .‬در‬ ‫همین رابطه مشارکتکنند زن ‪ 30‬ساله مجرد میگوید‪:‬‬ ‫«اینکه قلبا احساااک منط ف م ابابلط ا ا ستساار سا س‪ ،‬به ات اعتااس ایمنط‪ .‬غالبا چنین احساااساای ب ا‬ ‫اعتااس م سن ب ایط مافی اسر»‪.‬‬ ‫دیگر نکتهای که میتوان آن را بعنوان یک ویژگی و یا خصلت شصصیتی دانست که فرد به فرد‬ ‫آن‬ ‫میتواند متغیر باشید‪ ،‬خوشبینی افراطی افراد به سیایرین است‪ .‬همانطور که مفهوم مصال‬ ‫یعنی بدبینی افراطی نیز در کالم و رفتار بعضیی از افراد قابل مشاهد است‪ ،‬خوشبینی افراطی‬ ‫نیز مشیاهد شد و میتواند چالشهایی را در زندگی افراد ایجاد کند‪ .‬در این پژوهش نیز ما با‬ ‫مسیئلهسیاز بودن این ویژگی شیصصیتی روبه رو شدیم‪ .‬در همین رابطه مشارکتکنند زن ‪36‬‬ ‫ساله مجرد نیز میگوید‪:‬‬ ‫«اسااااساااا س تابف ستسط نسااابر به ساااای اف اس مااال ستشبین هساااتط مه اتاسااا انه از این جهر سیلی‬ ‫ضااااا به سیسط‪ .‬ابفها مه شاااااکسااااار س ن باعد شاااااس تا زنسدی ب ایط ساااااسر شاااااتس‪ ،‬حا ااااا اعتااس‬ ‫عجتالنها بتس مه از س ستشبینی ساشتط»‪.‬‬ ‫همچنین مشارکتکنند مرد ‪ 39‬ساله مجرد در ارتهاط با اعتماد ناشی از خوشبینی میگوید‪:‬‬ ‫« نچه ان از بابر ن س تابف عاف ی ت ما‬ ‫اسر مه به سانی اعتااس م سط»‪.‬‬ ‫ت حتی تابف ستساااااتانهاط ضااااا به ست س اط‪ ،‬این بتس‬ ‫درک ناپسییندبودن این نکته که فردی علیرغم حضییور در یک رابطه عاطفی با قید وجود و یا‬ ‫عدم وجود رابطه جنسیی‪ ،‬خود را درگیر رابطه مشابهی دیگری با فرد دیگری کند‪ ،‬کار سصتی‬ ‫نیسییت‪ .‬مطابق یافتههای این پژوهش که از نظرات مشییارکتکنندگان بدسییت آمد اسییت‪ ،‬این‬ ‫نکته واضح میشود که برخی از دالیلی که منجر به خیانتکردن یک فرد به رابطهای که در آن‬ ‫حضور دارد‪ ،‬میشود مرتهن با ضع های شصصیتی و روانی وی میباشد‪ .‬این بصش از یافتهها‬ ‫که از مقوالتی مانند «تنوع طلهی» و «خال عاطفی و جنسیی» تشکیل شد است‪ ،‬در پی توضیح‬ ‫همین نکته است‪.‬‬ ‫تنوعطلهی باالخص در زمینه مسیائل جنسی طهیعتا میتواند ناشی از مشکالت روانی یا جسمی‬ ‫باشیید‪ .‬بدیهی اسییت که چه در زمینه پاسییخ به نیازهای عاطفی و چه در رفع نیازهای جنسییی‪،‬‬ ‫تنوعطلب بودن فرد امری غیرطهیعی اسیییت‪ .‬مشیییارکتکنند زن ‪ 33‬سیییاله مجرد در رابطه با‬ ‫تنوعطلهی افراد میگوید‪:‬‬ ‫«اد ف س اباب سیلی تنتع فلب باشاااس‪ ،‬از ابتسا نبایس با ات تا س ابفه شاااس‪ .‬هیچ تضااااینی تجتس نسا س‬ ‫مه اد ات ف س زیبات ‪ ،‬پتلسا ت یا با جایگا اجتااعی بهت پیسا منس‪ ،‬هاچنان به ان تفاسا باانس»‪.‬‬ ‫همچنین مشارکتکنند مرد ‪ 34‬ساله مجرد نظر خود را در مورد خال عاطفی و جنسی افراد که‬ ‫منجر یه خیانت میشود‪ ،‬میگوید‪:‬‬ ‫«اف اس بستن انفق ت ضان عسط تعهس ت نساشتن ف هنگ حیح سانتاسدی ت عسط سالار فک‬ ‫ار‪ ،‬ب ا پتشانسن سالها س تنی ستس سسر به سیانر ایزنس»‪.‬‬ ‫ت باقی‬ ‫واضح است که افراد تنوعطلهی شریک عاطفی و جنسی خود را یل رابطه نمیپایرند و عمیقا‬ ‫این مسیئله میتواند برای رابطه آنها چالشسیاز باشید‪ .‬مشیارکتکنند مرد ‪ 31‬ساله مجرد در‬ ‫اینبار میگوید‪:‬‬ ‫«نایتتانط این ا بپذی ط مه مابتس عاف ه ت یا سال جنساااای ایتتانس سلیلی ب ا سیانر باشااااس‪ ،‬ااا ستسط‬ ‫به هاین سالی سیانر سیسط»‪.‬‬ ‫مشارکتکنند زن ‪ 21‬ساله متاهل نیز میگوید‪:‬‬ ‫«تنتعفلاب بتسن ف س س ساشاااااااتن تابف عااف ی اتعاسس با اف اس با تی دیها استلم تا حستس قاب‬ ‫تتجیه اسااااار‪ ،‬اد چه ی عیب ت نبر شااااااا ای تس ااا تنتعفلبی جنسااااای ی‬ ‫انفبی بنظ ب سس ت قفعا ی بیاا اسر»‪.‬‬ ‫ف س ه دز نایتتانس‬ ‫ورود‬ ‫خیانت‪ ،‬یک شیهه اتفاق نمیافتد‪ .‬معموال قهل ازاینکه خیانت کامال عیان شود‪ ،‬کالم و رفتار فرد‬ ‫آن را توضیح میدهد‪ .‬آنگا که فرد بنا به خالءای که در زندگی شصصی خود احساس کرد و‬ ‫تصمیم به عهدشکنی میکند‪ ،‬این تصمیم وی در رفتار و گفتارش با شریک عاطفی و یا جنسی‬ ‫وی نمود پیدا میکند‪ .‬آنچه که در این پژوهش توسیین افراد خیانتدید به آن تاکید شیید‪ ،‬این‬ ‫مطلب بود که نصسیتین شک و تردیدها نسهت به شریک عاطفی از بدو تغییر و بروز رفتارهای‬ ‫غیرمنطقی و متفیاوت وی بوجود آمید اسیییت‪ .‬این بصش بیا تیاکیید بر مقوالتی مانند «انجام‬ ‫رفتارهای غیرمنطقی» و «دروغگویی و پنهان کاری» سییعی در توضیییح این نکته دارد که بروز‬ ‫رفتارهای اینچنینی چطور می تواند بار شیک و تردید را دو شریک عاطفی فرد بکارد و او را‬ ‫نسهت به خیانت حساس کند‪.‬‬ ‫آن دسته از تغییر رفتارهای تدریجی و یا غیرمنطقی گا میتواند در قالب استمدادگرفتن فرد از‬ ‫دروغ باشد‪ .‬در همین راستا مشارکتکنند زن ‪ 26‬ساله متاهل میگوید‪:‬‬ ‫«ان س تغ ا ملیس ا اسااس ایسانط‪ .‬اد مساای بتتانس س تغ بگتیس‪ ،‬احتااال ایتتانس انتاع سیگ فساااس ا‬ ‫نی ا تکب شااااتس‪ .‬نچه باعد شاااا ان نسااااابر به هاساااا ط شااااس‪ ،‬س تغها اتعسس بتس مه به ان ت‬ ‫سانتاس اط د ر»‪.‬‬ ‫گاهی نیز تغییر رفتارهای فرد میتواند در انفعاو وی یل روابن زناشیویی تعری‬ ‫شود؛ بعنوان‬ ‫مثاو مشارکتکنند زن ‪ 22‬ساله متاهل نیز میگوید‪:‬‬ ‫«تغیی فتا شاااته ط نسااابر به ان مااال ا ا به ات اشاااکتد م س بتسی فتا هایی ااننس عسط تاای به‬ ‫د تگت‪ ،‬بیایلی عاف ی ت جنسی‪ ،‬سی اسن به سانه ت ‪.» ...‬‬ ‫گیا نیز این تغییر رفتارها در تمامی لحظات زندگی زناشیییویی یا رابطه عاطفی بروز مییابد‪.‬‬ ‫مشارکتکنند زن ‪ 20‬ساله مجرد میگوید‪:‬‬ ‫«ب سی فتا ها عجیب از سات ش ی عاف یاط ااننس بیتتجهی‪ ،‬نتع پتشش‪ ،‬تعااالر اجتااعی با‬ ‫ب سی اف اس ناشااناک‪ ،‬اعتیاس ت حساای مه به ب سی از سانطها ساشاار‪ ،‬مااال ش ا ا ا به یبین تبسی م س‬ ‫مه ات س حا سیانر به ان اسر»‪.‬‬ ‫نهایت امر‪ ،‬تداوم و افزایش تدریجی رفتارهای نامتعارفی که نشان از گار فرد از رابطه فعلی به‬ ‫سیوی یک رابطه دیگر اسییت‪ ،‬باعث شییکلگیری تناقضییات رفتاری و کالمی متعددی در رابطه‬ ‫میشود که حاصل میلِ همزمان با عدم توانایی وی برای پایان دادن به آن رابطه است‪ .‬در همین‬ ‫راستا مشارکتکنند مرد ‪ 24‬ساله مجرد نیز میگوید‪:‬‬ ‫«تناقض س مالط ت فتا مااال باعد ایجاس شاااا ت ت سیس ایشااااتس‪ .‬هنگاای مه تاقعیر ت شااااتاهس ب‬ ‫سالم د تهها ات بتس‪ ،‬شا ت ت سیس ان ستچنسان ایشس ت این ا ا زا ایساس‪ .‬سیگ ایسانستط مه ات‬ ‫هاان ف س مه ابفه ا با یکسیگ ش تع م سیط نیسر ت مااال تغیی م س اسر»‪.‬‬ ‫محتوا‬ ‫در بسییتری که بنا به شییرایطی مانند ضییع های شییصصیییتی و روانی و احسییاسییات و رفتار‬ ‫غیرمنطقی‪ ،‬زمینهسیاز خیانت افراد میشیود‪ ،‬نهایتا منتج به واکنشهای متفاوتی از سوی شریک‬ ‫عاطفی و جنسیی میگردد‪ .‬فرد آسیبدید در این دسته از روابن ممکن است بنابه شرایطی که‬ ‫در آن قرار گرفته و نظر به نوع نگرش و تصمیمی که بعد از حصوو اطمینان از خیانت حاصل‬ ‫میکند‪ ،‬واکنشهای متفاوتی را ارائه دهد‪ .‬در این پژوهش آنچه از سوی مشارکتکنندگان ابراز‬ ‫شید بر این نکته تاکید داشیت که آنها در جهت خودکنترلی عقالنی و غیراحسییاسی سعی در‬ ‫مواجیه منطقی با خیانت و فردی که به آنها خیانت کرد اسیییت‪ ،‬دارند‪ .‬مقوالتی مانند «کنترو‬ ‫واکنش هیجانی و عصهی»‪« ،‬احتیاط در اعتماد کرد به سایرین» و «بازبینی نحو برقراری ارتهاط»‬ ‫در راستای توضیح این مقوله شکل گرفتهاند‪.‬‬ ‫واکنش افراد در قهاو کنش خیانت از سییوی شییریک عاطفی و جنسیییشییان‪ ،‬تفاوتهای قابل‬ ‫توجهی با یکدیگر دارند‪ .‬تجربه خیانت‪ ،‬از سیصتترین شیرایطی است که فرد میتواند در آن‬ ‫قرار بگیرد‪ .‬ازینرو اگر فرد تدبیر درسییتی در آن لحظه نتواند بیاندیشیید‪ ،‬ممکن اسییت کنش‬ ‫هیجانی خطیری را برگزیند‪ .‬بسیییاری از جرائمی که در سییطح نهاد خانواد رخ داد اسییت‪ ،‬به‬ ‫خیانت یکی از زوجین ختم میشییود و اتا خیانت یکی از زوجین یا شییریک عاطفی‪ ،‬توانایی‬ ‫بالقو بسیترسیازی برای ارتکاب به جرم را دارد‪ .‬در چنان لحظه ای که فرد خیانت شریکش را‬ ‫تجربه میکند‪ ،‬میتواند کنش معقوالنه‪ ،‬خشین و یا منفعالنه را برگزیند و به نحوی به شرایطی‬ ‫که در آن قرار گرفته اسییت‪ ،‬پاسییخ دهد‪ .‬در همین راسییتا مشییارکتکنند زن ‪ 33‬سییاله مجرد‬ ‫میگوید‪:‬‬ ‫«یعس از اشاااهس سیانر سااعی م سط ع ابانیتط ا منت‬ ‫ا ت د م سط»‪.‬‬ ‫منط‪ .‬ااا بساایا نا احر شااسط ت با بیت اتتی ات‬ ‫مشارکتکنند زن ‪ 22‬ساله مجرد نیز میگوید‪:‬‬ ‫«بعس از اینکه سیانر ش ا ی عاف یاط به ان ثابر شااس‪ ،‬بساایا سااسر بتس مه ع اابانیر ستس ا منت‬ ‫منط ت تامنش هیجانی ت غی انفبیا ب تز نسهط ااا مای مه دذشاار تشااط ف تنشااساار ت سااعی م سط ات‬ ‫ا به حا ستسش ها منط»‪.‬‬ ‫آنچیه کیه بعد از تجربه خیانت برای افراد میماند نیز میتواند تفاوتهای ماهوی قابل توجهی‬ ‫داشییته باشیید‪ .‬آنچه تاکید موکد این پژوهش بود‪ ،‬درک نقش تجربه خیانت در اعتماد بین افراد‬ ‫در شراین پساخیانت بود است‪ .‬غالب مشارکتکنندگان این پژوهش نیز از نقش غیرقابل انکار‬ ‫تجربیه خیانت بر بازنگری سیییهک اعتمادکردن خود به افراد و رعایت جانب احتیاط سیییصن‬ ‫راند اند‪ .‬مشارکتکنند زن ‪ 33‬ساله مجرد میگوید‪:‬‬ ‫«بعس از تج به سیانر ه دز اث قب نتتانساتط به مسی اعتااس منط‪ .‬تااط سعی ان این بتس مه س ا تباف‬ ‫د فتن باا سیگ ان بس اااااااتر جنک اساالم احتافانه فتا منط‪ .‬تج به سیانر این س ک ا به ان ساس‬ ‫مه سیگ به مسی اعتااس نکنط»‪.‬‬ ‫مشارکتکنند مرد ‪ 33‬ساله مجرد نیز میگوید‪:‬‬ ‫«بعس از تج به سیانر ان باز هط تتانساااتط به اف اس سیگ اعتااس منط ااا این با با احتیاف ت سقر بسااایا‬ ‫بیشت »‪.‬‬ ‫مشارکتکنند زن ‪ 31‬ساله مجرد میگوید‪:‬‬ ‫«س ساااای مه سیانر به ان ساس این بتس مه س ا اح بعس زنسدی ت تابفی مه با سااااای اف اس ب ق ا‬ ‫ایمنط‪ ،‬با چشط باز ت سقر نظ باالت ت ایط بگی ط ت اشتبا قبلیاط ا تک ا نکنط»‪.‬‬ ‫خاتمه‬ ‫این بصش از یافتهها به ماحصییل فرایندی میپردازد که یل شییراین فوق بدسییت آمد اسییت‪.‬‬ ‫همانطور که اشار شد‪ ،‬در بستری که بنابه احساسات متزلزو و غیرمنطقی شکل میگیرد و توام‬ ‫با ضع های شصصیتی و روانی و بروز رفتارهای متفاوت و عجیب تقویت میشود‪ ،‬خیانت به‬ ‫شیریک عاطفی یا جنسی رخ میدهد‪ .‬مشارکتکنندگان این پژوهش بر الزام خودکنترلی بعد از‬ ‫مواجه با خیانت تاکید داشیتند و ابراز کردند که نتایج و آثار برخاسیته خیانت شریک عاطفی و‬ ‫جنسییشیان میتواند برایشان ابعاد گشترد فردی و اجتماعی داشته باشد‪ .‬مقوالتی که در این‬ ‫بصش به ما کمک میکند تا واضییحتر به شییرح و بسیین پیامدهای ناشییی از خیانت عاطفی یا‬ ‫جنسییی بپردازیم‪ ،‬شییامل «ترجیح جدایی بر دوام رابطه»‪« ،‬شییکلگیری هنیت شییکاک در فرد‬ ‫خیانتدید » و «تغییر نگرش کلی نسهت به روابن عاطفی» میباشد‪.‬‬ ‫مشارکتکنند مرد ‪ 35‬ساله مجرد میگوید‪:‬‬ ‫«ت ااات اینکه بتتان با مسااای مه به سط سیانر م س اسااار‪ ،‬اسااه ساس ب ا ان غی ااکن اسااار‪ .‬قفعا‬ ‫اتلین تامنش ان نسااااابر به سیانر ف م ابابلط این اسااااار مه ن ابفه ا ب ا هایشاااااه ت د ستاهط‬ ‫م س»‪.‬‬ ‫مشارکتکنند زن ‪ 36‬ساله مجرد میگوید‪:‬‬ ‫«تنها ما مه ایتتانساااتط س اباب سیانتی مه به ان شاااس بتس انجاط بسهط این بتس مه ااش ستسط ا‬ ‫ح ظ منط ت از ات جسا شس ت به ن ابفه پایان بسهط»‪.‬‬ ‫مشارکتکنند زن ‪ 31‬ساله مجرد میگوید‪:‬‬ ‫« نچه بعس از تج به سیانر ب ا ان باقی اانس‪ ،‬ذهن شاااااااکامی بتس مه هیچگا نتتانساااااااتط از ن هایی‬ ‫یابط‪ .‬سیگ اعتااس م سن به انسااااانها ب ایط غی ااکن شااااس بتس ت س زنسدی اجتااعی هط سچا اشااااک‬ ‫شس بتسط»‪.‬‬ ‫مشارکتکنند مرد ‪ 24‬ساله مجرد میگوید‪:‬‬ ‫«تج به سیانر به حس زیاس تتانساار نگ ش اتلیه ا ا نساابر به اف ا سسشااهسا منس ت داها تشاانبینی‬ ‫اتلیه ا به سار بسبینی ستق بسهس»‪.‬‬ ‫مشارکتکنند زن ‪ 26‬ساله مجرد میگوید‪:‬‬ ‫«ستسط ا نایتتانط س ابفااه عاااف ی سیگ ببینط‪ .‬سیگ تابف عاااف ی ب ا ان باه اعنااا لحظااار‬ ‫پ از احساااک ت عاف ه ت شاات شااتق نیساار‪ .‬ت ک از اینکه نکنس ستبا به ان سیانر شااتس‪ ،‬نایدذا س‬ ‫ابفه سیگ ااس منط»‪.‬‬ ‫مه ستسط ا ب ا ی‬ ‫مشارکتکنند زن ‪ 30‬ساله مجرد میگوید‪:‬‬ ‫«بعس از تج یه سیانر س‬ ‫ابفها مه ساشتط‪ ،‬ت ت ط بفت ملی س با اینگتنه تابف تغیی م س»‪.‬‬ ‫نتیجهگیری‬ ‫خیانت در روابطی که بنابه مقوالت احسییاسییی و عاطفی شییکل گرفتهاند‪ ،‬میتواند آسیییبهای‬ ‫فردی و اجتماعی بسییییاری را برای طرفین یک رابطه به بار آورد‪ .‬از آنجایی که شیییالود این‬ ‫روابن – چه در قالب روابن زناشیویی و چه در قالب روابن خارج از ازدواج – بر احساس و‬ ‫عاطفه بنا شیید اسییت و ممکن با رابطه جنسییی نیز همرا شییود‪ ،‬ازینرو میتواند میزان تعهد‬ ‫طرفی ن به این رابطه را بیش از پیش حسیییاس و حیاتی جلو دهد‪ .‬آنگا که فرد برای پایداری‬ ‫این رابطیه از هزینیهکردن احسیییاسیییات و عواط‬ ‫و همچنین در اختیار گااشیییتن بدن و یا‬ ‫هزینیهکردن سیییرمیاییه مالی خود دری نمیکند‪ ،‬بدین معناسیییت که کمترین توقع خود را بر‬ ‫وفاداری شییریک خود اسییتوار کرد اسییت‪ .‬در چنین حالتی‪ ،‬همانطور که کیانی و همکارانش‬ ‫(‪ )3096‬اشیار کردند‪ ،‬در صیورت بروز خیانت عاطفی و یا جنسییی که متضمن نادید گرفتن‬ ‫شیریک عاطفی است‪ ،‬می تواند مشکالت روحی و روانی بسیاری را برای فرد ایجاد کند‪ .‬آنچه‬ ‫که میتواند به موازات زمان‪ ،‬کلیت یک جامعه را نیز مورد تهدید جدی قرار دهد‪ ،‬عادیسازی‬ ‫و افزایش خیانت بین زوجین و یا شییرکای عاطفی در جامعه اسییت‪ .‬حجم بسیییاری زیادی از‬ ‫بیاعتمادی حاصل از شکست در روابن عاطفی و زناشویی باعث میشود که طی‬ ‫گسترد ای‬ ‫از افرادی که خود را در معرض بیشیترین آسییب ممکن در صورت ورود به یک رابطه جدید‬ ‫میدانند‪ ،‬شییکل بگیرد‪ .‬ازینرو علیرغم سییایر مشییکالت فردی ناشییی از خیانت‪ ،‬با اعتماد از‬ ‫دست رفتهای رو به رو خواهیم شد که امکان زیست بیدغدغه‪ ،‬سالم و قابل اعتماد را از جامعه‬ ‫سلب میکند‪.‬‬ ‫نظر به این باور جامعهشناسانه که بدون اعتماد عمومی افراد نسهت به یکدیگر‪ ،‬جوامع به سوی‬ ‫تجزیه شدن و فروپاشی سوق داد میشوند‪ ،‬میتوان نقش اعتماد آسیبدید ای که حاصل یک‬ ‫رابطه ناموفق است را در از دست رفتن اعتماد بینفردی‪ ،‬خانوادگی و اجتماعی افراد به وضوح‬ ‫مشیاهد کرد‪ .‬کارکردهای متعدد روان شیناختی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬سییاسیی و اقتصادی مقوله اعتماد‪،‬‬ ‫نقش مهم این مقوله را در زندگی فردی و اجتماعی انسیییان نشیییان میدهد‪ .‬اعتماد در روابن‬ ‫شیصصیی باعث ایجاد ارتهاطات دوستانه توأم با احترام و صمیمت‪ ،‬گاشت و تحمل دوجانهه‪،‬‬ ‫همرا با آرامش و بدون نگرانی و تردید میشود و رفتارهای تدافعی را به حداقل میرساند‪ .‬از‬ ‫سیوی دیگر‪ ،‬اعتماد مشیارکت را در زمینههای مصتل‬ ‫اقتصادی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬سیاسی و فرهنگی‬ ‫سییرعت بصشییید و تمایل افراد را برای همکاری با گرو های مصتل‬ ‫جامعه افزایش میدهد‪.‬‬ ‫«اعتماد اجتماعی» را میتوان مهمترین مولفه سرمایه اجتماعی و یکی از عناصر اساسی نظم در‬ ‫جامعه دانسیت‪ .‬این متغیر هم یک عامل بهداشیت روانی و هم یک فضیلت اجتماعی ضروری‬ ‫است که مهمترین شکل آن نیز اعتماد تعمیم یافته است‪.‬‬ ‫این پژوهش بنابه خالء مطالعه زمینههای خیانت عاطفی و جنسیی در شییهر زاهدان با مصاحهه‬ ‫نیمهسیاختاریافته با ‪ 23‬نفر از جوانان شیهرسیتان زاهدان انجام شید‪ .‬شیو تحلیل یافتههای این‬ ‫پژوهش‪ ،‬مطیابق روش بروان و کالرک و بیا در نظر داشیییتن همزمانی گردآوری اطالعات و‬ ‫تحلیل شامل مراحل یل است‪ :‬آشنایی با متن‪ ،‬ایجاد کدهای اولیه‪ ،‬جستجوی مضامین‪ ،‬مرور و‬ ‫تعری‬ ‫مضامین با استفاد از مفاهیم شکل دهند آنها و در نهایت گزارش یافتهها‪.‬‬ ‫آنچه از دو این پژوهش بدسیت آمد بر این نکته تاکید میکند که شکلگیری روابن عاطفی بین‬ ‫فردی بنا به احسیاسیات متزلزو‪ ،‬گارا و آنی‪ ،‬آنگا که توام با ضییع های نهادی‪ ،‬شصصیتی و‬ ‫روانی یکی از طرفین باشییید‪ ،‬میتواند بسییییار به تجربه خیانت نزدیک شیییود‪ .‬بروز رفتارهای‬ ‫غیرمعقوو و غیرعادی توسن افراد طی این روابن به میزان بسیار زیادی فرد مقابل را به مستعد‬ ‫بودن وی به خیانت و یا ارتکاب وی مشکوک میکند‪ .‬نهایتا ارتکاب خیانت در روابن زناشویی‬ ‫و یا عاطفی‪ ،‬افراد را مجاب به خودکنترلی و تالش برای تسییلن بر هیجانات ناشییی از خشییم‪،‬‬ ‫تحقیر و نادید گرفتهشدن میکند‪ .‬بدیهی است‪ ،‬نظر به روایت مشارکتکنندگان‪ ،‬تجریه خیانت‬ ‫باعث میشیییود تا فرد راهی جز خروج از آن رابطه نداشیییته باشییید و معموال ابقای آن رابطه‬ ‫غیرممکن یا بسیییار سییصت و با چالشهای قابل توجه خواهد بود‪ .‬اینجاسییت که خیانت دیدم‬ ‫منجر به شییکلگیری یک تجربه تلخ عاطفی خواهد شیید که منجر به صییدمهدیدن اعتماد فرد‬ ‫خیانتدید خواهد شید‪ ،‬به گونهای که اعتماد کردن دیگر برای وی آسیان نیست و سنجههای‬ ‫جیدید و متفاوتی را برای اعتماد به افراد در نظر خواهد گرفت‪ .‬آنچه از این پژوهش برآمد نیز‬ ‫بییانگر این بود کیه اکثر افرادی کیه تجریه خیانتدیدن را یل روابن عاطفی خود دارند‪ ،‬بطور‬ ‫قابلتوجهی با مس یئله عدمتوانایی در اعتماد کردن‪ ،‬خدشییهدار شییدن اعتماد اجتماعی‪ ،‬شییکاک‬ ‫شییدن و بدبینی‪ ،‬احتیاط در معاشییرت و ارتهاطات با سییایرین و ختالالت جدیای با شییریک‬ ‫عاطفی خود مواجه میشوند که میتواند زمینه جدایی و طالق را نیز فراهم کند‪.‬‬ ‫منابع‬ ‫‪ )9‬اسییپرینگ‪ ،‬آ‪ ،.‬و اسییپرینگ‪ ،‬م‪ ،)9212( .‬پیوند زخمخورد ‪ ،‬ترجمه م‪ .‬فرجی‪ .‬تهران‪:‬‬ ‫انتشارات رشد‪.‬‬ ‫‪ )3‬آنسیییلم اسیییتراس‪ ،‬جولیتام‪ .‬کوربین‪ ،)9210( ،‬اصیییوو روش تحقیق کیفی‪ :‬نظریه‬ ‫مهنایی‪ ،‬رویهها و شییییو ها‪ ،‬ترجمه‪ :‬بیوک محمدی‪ ،‬چ ‪ ،2‬تهران‪ :‬پژوهشیییگا علوم‬ ‫انسانی و مطالعات فرهنگی‪.‬‬ ‫‪ )2‬شیریفی سیاعی‪ ,‬محمدحسین‪ .)9403( .‬پیامدهای خیانت زناشویی در ایران؛ مطالعۀ‬ ‫فراترکیب‪ .‬پژوهشهای جامعه شیناسی معاصر (علمی ‪ -‬پژوهشی)‪-965 ,)33(93 ,‬‬ ‫‪.doi: 10.22084/csr.2023.26768.2148 .304‬‬ ‫‪ )4‬فالحیان‪ ،‬حسیین؛ میکاییلی‪ ،‬نیلوفر؛ یوسیفی مریدانی‪ ،‬متین‪ ،)9211( ،‬پیشهینی روابن‬ ‫فرا زناشیییویی بر اسیییاس کیفیت عشیییق‪ ،‬سیییهکهای حل تعارض زوجین و تعهد‬ ‫زناشیویی‪ .‬فصیلنامه آسیب شناسی‪ ،‬مشاور و غنی سازی خانواد ‪ ،‬ساو پنجم بهار و‬ ‫تابستان‪ ،‬شمار ‪ ،9‬ف ‪.51-16‬‬ ‫‪ )5‬فیلیک‪ ،‬اوو ‪ ،)9211( .‬درآمدی بر تحقیق کیفی‪ ،‬ترجمه‪ :‬هادی جلیلی‪ ،‬تهران‪ :‬نی‪.‬‬ ‫‪ )6‬علوی زاد ‪ ،‬فرانک‪ ،‬شاکریان‪ ،‬عطا (‪ ،)9215‬درمان مهتنی بر پایرش و تعهد بر کاهش‬ ‫عالئم اسیترس‪ ،‬اضطرب و افسردگی زنان دارای تجربه روابن فرازناشویی (عاطفی‪،‬‬ ‫جنسی)‪ ،‬نشریه روان پرستاری‪ ،‬دور ‪ ،4‬شمار ‪ ،6‬صص ‪.1-94‬‬ ‫‪ )1‬کاو ‪ ،‬س‪ ،)9211( .‬همسران و بیوفایی و خیانت‪ .‬تهران‪ :‬انتشارات سصن‪.‬‬ ،‫ کمی و ترکیهی‬،‫ رویکردهییای کیفی‬:‫ طرح پژوهش‬،)9211( .‫ جییاندبلیو‬،‫) کرسیییوو‬1 .‫ جهاددانشگاهی عالمه‬:‫ تهران‬،‫ علیرضا کیامنش‬:‫ترجمه‬ ‫ نقش عوامل روانی‬،)9214( .‫ ش‬،‫ و حقشییینیاس‬،.‫ ا‬،‫ محمیدی‬،.‫ ع‬،‫ زکی‬،.‫ ج‬،‫) کرمی‬1 ‫اجتماعی در پیشبینی نگرش به روابن خارج از چارچوب زناشییویی در زنان متأهل‬ -931 ،‫ مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان‬،‫و ارائه یک مدو بر اساس عوامل مرتهن‬ .92)2(، 953 ‫ بررسیی مروری عوامل موثر در بروز روابن فرازناشویی‬، )9211( ،‫ مهدی‬،‫) لشیگری‬90 ‫ سییومین کنفرانس توانمندسییازی جامعه در حوز علوم انسییانی و‬،‫در افراد متاهل‬ .‫مطالعات‬ ‫ مقایسییه اعتیاد به عشییق و‬.‫ فرهادی هادی‬،‫ آقایی جوشییقانی اصییغر‬،‫) نریمان زهرا‬99 ‫ فصییلنامه علمی‬.‫سییازشیافتگی زناشییویی در متأهلین با و بدون روابن فرازناشییویی‬ .621-646: )11( 91 ;9211 ،‫پژوهشی علوم روانشناختی‬ ‫چیسیتی و‬،)9214( .‫احمدرضییا‬،‫اصییغرپور‬،‫محسیین؛ماسییوله‬،‫سار ؛نوغانی‬،‫) نعمتیان‬93 .‫ تهران‬،‫سومین کنفرانس جامعهشناسی علوماجتماعی‬،‫چراییی روش تحلیل روایت‬ 13) Adam, A. (2019). Perceptions of Infidelity: A Comparison of Sexual, Emotional, Cyber-, and Parasocial Behaviors. Interpersona: An International Journal on Personal Relationships, 13(2), 237-252. https://doi.org/10.5964/ijpr.v13i2.376 14) Adamopoulou, E. (2013). New facts on infidelity. Economics Letters. 121(3): 458-462. 15) Amato, P. R., & Previti, D. (2003). People’s reasons for divorcing: Gender, social class, the life course, and adjustment.Journal of Family Issues, 24(5), 602-626. https://doi.org/10.1177/0192513X03024005002. 16) Blow, A. J., & Hartnett, K. (2005). Infidelity in committed relationships II: A substantive review. Journal of Marital and FamilyTherapy, 31(2), 217-233. https://doi.org/10.1111/j.17520606.2005.tb01556.x. 17) Brase, G. L., Adair, L., & Monk, K. (2014). Explaining sex differences in reactions to relationship infidelities: Comparisons ofthe roles of sex, gender, beliefs, attachment, and sociosexual orientation. Evolutionary Psychology, 12(1), 7396.https://doi.org/10.1177/147470491401200106. 18) Bowlby, J. (1973). Attachment and loss: Vol. 2. Separation: Anxiety and anger. Basic Books. 19) Cann, A., Mangum, J. L., & Wells, M. (2001). Distress in response to relationship infidelity: The roles of gender and attitudesabout relationships. Journal of Sex Research, 38(3), 185-190. https://doi.org/10.1080/00224490109552087. 20) Drigotas, S.M., Safstrom, C.A. & Gentilia, T. (1999). An investment model prediction of dating infidelity. Personality & Social Psychology. 77: 509-524. 21) Drigotas, S. M., & Barta, W. (2001). The cheating heart: Scientific explorations of infidelity. Current Directions inPsychological Science, 10(5), 177-180. https://doi.org/10.1111/14678721.00143. 22) Feldman, S., & Cauffman, E. (1999). Your cheating' heart: Attitudes, behaviours, and correlates of sexual betrayal in late adolescents. Research on Adolescence, 9(13) 227-253. 23) Greenberg, L. J., Warwar, S., & Malcoolm, W. (2010). Emotionfocused couples therapy and the facilitation of forgiveness. Journal of Marital and Family Therapy. 36(1), 28- 42. 24) Griffin, L. (1998). “Narrative, event structure analysis and causal interpretation in historical sociology”, The American Journal of Sociology, Vol. 98 (5): PP 94-88. 25) Kelley, H. H., Berscheid, E., Christensen, A., Harvey, J. H., Huston, T. L., Levinger, G., ... & Peterson, D. R. (1983). Close relationships. W. H. Freeman. 26) Kline, N. K., & Palm Reed, K. M. (2021). Betrayal vs. nonbetrayal trauma: Examining the different effects of social support and emotion regulation on PTSD symptom severity. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy, 13(7), 802–809. https://doi.org/10.1037/tra0000983. 27) Lee, Wing-Shing and Selart,(2015). Marcus, How Betrayal Affects Emotions and Subsequent Trust. The Open Psychology Journal, 8, 153-159, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=2710126. 28) Lewandowski, G. W., & Ackerman, R. A. (2006). Something’s missing: Need fulfillment and self-expansion as predictors of susceptibility to infidelity. Journal of Social Psychology, 146(4), 389-403. 29) Loudova, I., Janis, k. & Havige, J. (2015). Infidelity as a Threatening Factor to the Existence of the Family. Procedia Social and Behavioral Sciences. 106: 1462-1469. 30) Luce, MF.(1984). Choosing to avoid: coping with negatively emotionladen consumer decisions. J Consum Res: 24; 409-33. 31) Maphosa, S., Mutandwa, ph., & Nyamayaro, A. (2017). Infidelity Appetite: Psychological Factors Influencing Married Women to Engage in Extra-marital Affairs. International Journal of Innovative Research and Development, 6 (1), 46-52. 32) Riesman, Catherine K. (2110). Analysis of personal narratives. PP 695-701 in J. F. Gurbium & J. A. Holstein, eds. , Handbook of Interview Research. London: Sage Publications. 33) Robinson SL, Morrison EW. (2000). The development of psychological contract breach and violation: a longitudinal study. J Organ Behav; 21: 525-46. 34) Rokach A, Philibert-Lignières G. (2015). Intimacy, loneliness and infidelity. The Open Psychology Journal. 8: 71-77. 35) Rusbult, C. E., Martz, J. M., & Agnew, C. R. (1998). The investment model scale: Measuring commitment level, satisfaction level, quality of alternatives, and investment size. Personal Relationships, 5(4), 357-391. 36) Shackelford, T. K., LeBlanc, G. J., & Drass, E. (2000). Emotional reactions to infidelity Cognition & Emotion, 14 (5) 643-659. 37) Shackelford, T. K., Buss, D. M., & Bennett, K. (2002). Forgiveness or breakup: Sex differences in responses to a partner’sinfidelity. Cognition and Emotion, 16(2), 299-307. https://doi.org/10.1080/02699930143000202 38) Schnarre, P., & Adam, A. (2017). Parasocial romances as infidelity: Comparing perceptions of real-life, online, andparasocial extradyadic relationships. Journal of the Indiana Academy of Social Sciences, 20, 8293.https://digitalcommons.butler.edu/jiass/vol20/iss1/9. 39) Schneider, J. P. (2000). Effects of cybersex addiction on the family: Results of a survey. Sexual Addiction & Compulsivity, 7,31-58. https://doi.org/10.1080/10720160008400206. 40) Schneider, J. P., Weiss, R., & Samenow, C. (2012). Is it really cheating? Understanding the emotional reactions and clinicaltreatment of spouses and partners affected by cybersex infidelity. Sexual Addiction & Compulsivity, 19(1-2), 123139.https://doi.org/10.1080/10720162.2012.658344. 41) Sheppard, V. J., Nelson, E. S., & Andreoli-Mathie, V. (1995). Dating relationships and infidelity: Attitudes and behaviors.Journal of Sex & Marital Therapy, 21(3), 202-212. https://doi.org/10.1080/00926239508404399. 42) Thompson, E. (1978). The poverty of theory and other essays, London: Merlin. 43) Treger, S., & Sprecher, S. (2011). The influences of sociosexuality and attachment style on reactions to emotional versussexual infidelity. Journal of Sex Research, 48(5), 413-422. https://doi.org/10.1080/00224499.2010.516845. 44) Weiser, Dana A. & Weige, Daniel J. (2015). Investigating experiences of the infidelity partner: Who is the ‘‘Other Man/Woman’’? Personality and Individual Differences.85: 176181. 45) Williams, M. L. (2012) Romantic Love Communication: Examination of Equity and Effects on Relational, Sexual, and Communication Satisfaction. Phd thesis, Philosophy Department, College of Communication and Information, Ohio, Kent State University. 46) Whitty, M. T. (2003). Pushing the wrong buttons: Men’s and women’s attitudes toward online and offline infidelity.Cyberpsychology & Behavior, 6(6), 569-579. https://doi.org/10.1089/109493103322725342. 47) Whitty, M. T. (2005). The realness of cybercheating: Men’s and women’s representations of unfaithful Internet relationships.Social Science Computer Review, 23(1), 57-67. https://doi.org/10.1177/0894439304271536. 48) Wilson, K., Mattingly, B. A., Clark, E. M., Weidler, D. J., & Bequette, A. W. (2011). The gray area: Exploring attitudes towardinfidelity and the development of the Perceptions of Dating Infidelity Scale. The Journal of Social Psychology, 151(1),63-86. https://doi.org/10.1080/00224540903366750.