گاللەۆ گاللە

گاللەۆ گاللە
ژدایکبوون	15ێ سباتێ 1564
مرن	8ێ کانوونا پاشین 1642
ئەسل	ئیتالی
حەڤوەلاتی	ئیتالیا
پیشە	ستێرناس
سەردەم	سەدسالا 16ئوو 17
خەبات	چار کاشانۆکێن ژووپیتەرێ تەسبیت کریە،ئا گاهی ل سەر ڤەنووس وو ساتوورنێ دایە، میکرۆسکۆپ بپێشخستیە
باندۆربار	ئاریستۆتەلەس، نجۆلاوس جۆپەرنجوس
دێ وو باڤ	ڤنجەنزۆ گاللە­ (باڤ)
بگوهێرە

گاللەۆ گاللە (ژدب. 15ێ سباتا 1564 ل پیزا، دوکیتیا فلۆرەنسێ - م. 8ێ کانوونا پاشینئا 1642 ل ئارکەتری، دوکیتیا تۆسکانایێ) یەک ژئا ڤاکەرێن فزیکا نووژەن، ستێرناسئوو زانیارێن یتالی یە.

باڤێ وی ڤنجەنزۆ گاللە­ موزیکارەکی ناڤدار بوو. د سالا 1581ان دە گاللەل دەست ب پەروەردەیا بژیشکی ل زانینگەها پسا دکە لێ ژ بەر خزانیێ نکارە بدۆمینە. د زارۆکتیا خوە دە هەر دەم بالا وی ل سەر ماتەماتیکێ بوو،ئە ڤ یەکا هان دبە سەدەم کوو گاللە د سالا 1589ان دە پرۆفەسۆریا ماتەماتیکێ بدەستبخە. گەلەک کەشفێن نوو دکە، بۆ میناک تەرمۆمەترە، پیڤانۆکا پێلێن دل هود. دیسا وی چیائوو بانیێن هەیڤێ تەسبیت کریە، گەرائە ردێ راڤە کریە، چار کاشانۆکێن بەرچیسێ تەسبیت کریە،ئا گاهی ل سەر گەلاوێژئوو کەیوانێ دایە، هووربین بپێشخستیە هود.

پرتووکئوو ئا نگاشتێن گاللە ب خوەشی دێرێ ناچەئوو ژێ تێ خواستن کو ل دژی زاگۆنێنئۆ لی دەرنەکەڤەئوو ژ گۆتنا خوە یا "ئەرد دگەرە" وەرە خوارێ،ئی نکاربکە. کۆمیسیۆنا دارزاندنێ یا پاپائوو دادگەهدکە. گاللە د دادگەهێ دە گۆتنا خوە یا ناڤدار دبێژە "ئەز ببێژم، نەبێژمئە رد دگەرە".

گاللەل بۆ تەمەندرێژیا خوە تێ زیندانیکرن. د زیندانێ دە چاڤێن وی کۆر دبنئوو پشترە ژی ل زیندانێ دمرە.

ئیرۆئە م دزاننئێ دی دنیا ل دۆرا خوە دگەرە، لێ وێ دەمێ پرر دژوار بوو کو مرۆڤ ل دژی زانینێن کەڤنەپەرەست دەرکەڤە.

گرێدانێن دەرڤە

 ل وکمەدا جۆممۆنس مەدیایێن د وارێ گاللەۆ گاللە دە هەنە.